wat is werkgeluk?
Simpel gezegd is werkgeluk natuurlijk niks anders dan het ervaren van geluk op je werk. Het klinkt simpel, maar tegelijk is het iets waar lang niet altijd aandacht voor is: hoe je je voelt op en ten aanzien van je werk. Sta je daar zelf wel eens bij stil? En welke vragen stel je jezelf dan? Wat is werkgeluk voor jou?
Werkgeluk is bij uitstek iets individueels. Wat mij gelukkig maakt, hoeft jou dat helemaal niet te doen. En andersom. Ik weet ook niet wat jou gelukkig maakt, dat weet jij alleen.
Toch zijn er veel definities van, die vooral te maken hebben met de bronnen van werkgeluk. Ik hanteer bewust geen afgebakende definitie. Juist vanwege het zo individuele karakter van werkgeluk.
Wel laat ik je graag zien welke zaken bijdragen aan werkgeluk en het verschil tussen werktevredenheid, werkplezier en werkgeluk.
werktevredenheid
Als we de werktevredenheid van medewerkers willen vergroten, denken we al snel aan perks, zoals salarisverhoging, leaseauto, gratis lunches, goede koffie, stoelmassages, kortingsacties, sportfaciliteiten enzovoort? En ze werken ook wel: een salarisverhoging is lekker, maar na een paar maanden weet je niet beter en is dat lekkere gevoel alweer verdwenen. En dat geld voor al die perks. We wennen er maar al te makkelijk aan, waardoor ze vanzelfsprekend raken. Ze zorgen dan wel voor meer tevredenheid, maar niet voor meer werkgeluk. En owee als je ze afneemt! Dat zorgt dan juist voor ontevredenheid.
Tevredenheid is typisch een gevoel dat ontstaat wanneer je nadenkt over zaken, ze afweegt en besluit dat iets wel of niet aan je verwachtingen voldoet. Onderzoeken naar medewerkerstevredenheid vragen je om antwoord te geven op vragen naar situaties in het algemeen. Wat vind je van je leidinggevende? Wat vind je van je werkdruk? Wat vind je van je beloning? Is de koffie goed? Vragen waar je soms even over na moet denken om een afgewogen antwoord te kunnen geven. Belangrijke vragen. Want hoewel werktevredenheid geen werkgeluk oplevert, het is er wel de basis voor. En als de basis niet op orde is, dan is werkgeluk een grote uitdaging.
werkplezier
De volgende stap op de ladder is werkplezier. Dan gaat het er echt om dat je het leuk hebt op je werk. Niet alleen plezier in het werk dat je doet, maar ook plezier met de mensen waarmee je dat doet. Acties om het werkplezier te vergroten, zijn vaak gericht op leuke dingen doen met collega’s. Op fun. Heel belangrijk, want plezier geeft energie en zorgt voor onderlinge verbinding. Maar niet elke medewerker zit te wachten op een vrijdagmiddagborrel met karaoke of een weekendje weg met collega’s. Dus werkplezier draagt niet voor iedereen op dezelfde manier bij aan werkgeluk.
werkgeluk
Werkgeluk is dus iets heel individueels. Wat jou gelukkig maakt in je werk, hoeft voor mij helemaal niet te gelden en andersom. Toch zijn er een aantal elementen die voor iedereen lijken bij te dragen aan werkgeluk (hoewel per persoon dus op een verschillende manier en in verschillende mate).
- het ervaren van positieve emoties, zoals plezier, trots, inspiratie, dankbaarheid, interesse, geamuseerdheid. Positieve emoties zorgen ervoor dat je je direct prettiger voelt en dragen zo bij aan het ervaren van werkgeluk.
- het ervaren van verbinding met je collega’s, met je leidinggevende, met je klanten. Mensen zijn sociale wezens, we willen ergens bij horen en willen echt contact. We worden gelukkig als we dat ervaren.
- het zien van resultaten, vooruitgang in je werk. Zien dat je werk impact heeft, dat het nuttig is, doet ons goed, motiveert. De groei die je in en door je werk doormaakt, maakt trots en geeft zelfvertrouwen. Autonomie is hierin ook een bepalende factor.
- betekenis, zingeving ervaren. Het gevoel dat je werkelijk iets kunt betekenen, een verschil kunt maken. De wereld via jouw werk een klein beetje mooier kunnen maken. Daar doe je het voor.
Factoren die je er doorheen kunnen slepen als je eens een slechte dag hebt en die je op goede dagen fluitend naar huis laten gaan. Wil je meer lezen over deze factoren? De linken leiden je naar artikelen die ik erover schreef.
Met name de laastste factor wint tegenwoordig aan belangrijkheid, zeker onder millennials. Het maatschappelijk bewustzijn neemt toe. Millennials nemen geen genoegen meer met maatschappelijk bewust/verantwoord ondernemen, nee het gaat om maatschappij verbeterend ondernemen. En op dat punt trots kunnen zijn op de organisatie waar je werkt.
Je zou dus kunnen zeggen dat iemand werkgeluk ervaart als ie het volgende over zijn werk kan zeggen: “Mijn huidige werk past helemaal bij mij. Het is mijn passie en ik heb plezier in mijn werk. Mijn werk geeft me voldoening, ik kan me erin ontwikkelen en ik bereik resultaten. Ik kan met mijn werk bijdragen aan iets moois en ik voel me helemaal thuis bij de organisatie waar ik werk.”
werkgeluk is een individuele verantwoordelijkheid, of toch niet helemaal?
Als werkgeluk voor er voor jou anders uitziet dan voor mij, dan is werkgeluk niet alleen individueel, maar ook een individuele verantwoordelijkheid. Jij bent immers de enige die weet wat jou gelukkig maakt. Iemand anders kan je niet gelukkig maken, dat moet je zelf doen. Het is aan jou om een organisatie te kiezen die bij je waarden past, werk dat bij je talenten past en bij wat je in de wereld wilt zetten. Helemaal waar.
Toch kom je daar als organisatie niet helemaal mee weg. Want hoewel je je er misschien niet van bewust bent, kun je als organisatie flink afsnoepen van het werkgeluk van je mensen. Door grote verschillen in beloning tussen top en werkvloer. Door trage computers, micromanagende leidinggevenden, mismatchende verantwoordelijkheden en bevoegdheden, slechte communicatie, onhaalbare targets, trage besluitvorming, om maar wat geluksvreters te noemen. Ook al werken je mensen zelf hard aan hun werkgeluk, dergelijke dingen zetten daar vaak een dikke streep door. Ruim dus die geluksvreters op.
Tegelijk kun je ook veel doen om het werkgeluk van je mensen te faciliteren. Door gelegenheden te bieden waar je mensen elkaar kunnen ontmoeten. Ook binnen werktijd. Door een werksfeer te creëren waar mensen zich veilig voelen om te zeggen wat belangrijk voor ze is. Door als organisatie bij te dragen aan een mooiere wereld en je mensen de gelegenheid te geven daar ook hun steentje aan bij te dragen. En zo zijn er nog veel meer manieren om aan werkgeluk te werken.
Eerst meer lezen?
Ontdek de winst van werkgeluk: alle redenen waarom je in je organisatie met werkgeluk aan de slag zou willen.
Of lees mijn artikelen, zoals:
Hoe werkgeluk tot werksucces leidt